Αγροτικοί Δήμοι και Αγροτοπόλεις - Ανάγκη για μια άλλη αυτοδιοίκηση.

 

Του Σπύρου Δέδογλου 

Η αυτοδιοίκηση είναι αποδεκτό από όλους ότι είναι ο φορέας που βρίσκεται θεσμικά πιο κοντά στους πολίτες, αυτό από μόνο του δεν σημαίνει ότι λύνει και τα προβλήματα τους.

Οι αλλαγές που έχουν γίνει θεσμικά, μόνο από προοδευτικές κυβερνήσεις, "Καποδίστριας", "Καλλικράτης"," Κλεισθένης", εστίασαν στις διοικητικές αλλαγές και στις χωροταξικές τα δύο πρώτα προγράμματα,με συνενώσεις κοινοτήτων το πρώτο και με δήμων το δεύτερο. 

Ο "Κλεισθένης" εισήγαγε την απλή αναλογική η οποία δεν εφαρμόστηκε ποτέ πλην των εκλογών. Κάποια χρηματοδοτικά εργαλεία,με κύριο τον "Φιλόδημο"  που έφερε, βοήθησαν τους δήμους στα δύσκολα χρόνια των μνημονίων να λύσουν κάποια προβλήματα.

Το κύριο πρόβλημα των δήμων είναι κατά την άποψη μου η φυσιογνωμία τους. Είναι όλοι οι δήμοι ίδιοι; Το ερώτημα αυτό απαντάται εύκολα και είναι ΟΧΙ,δεν είναι ο δήμος Αθηναίων ίδιος με το δήμο Σουφλίου, ούτε της Θεσσαλονίκης με του Διδυμοτείχου.

Στους μεγάλους αστικούς δήμους που συνενώθηκαν με τον "Καλλικράτη"δεν μπορείς να διακρίνεις τα σύνορα τους, μπορεί να είναι κάποια φανάρια ίσως.

Το  αποχετευτικό και η ύδρευση μπορεί να είναι στο ίδιο δίκτυο.

Ένα παράδειγμα τέτοιο είναι ο δήμος Νεάπολης - Συκεών.

Οι περιφερειακοί δήμοι όμως που προήλθαν από συνένωση είναι εντελώς διαφορετικοί, δεν μπορούν π.χ. να έχουν ενιαίο αποχετευτικό γιατί έχουν μεγάλες αποστάσεις οι οικισμοί μεταξύ τους.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι πρόκειται για "ανοιχτές πόλεις" σύμφωνα με ένα σχέδιο που είχε τη δεκαετία του 80 ο αείμνηστος Αντώνης Τρίτσης που επιχειρεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη να καπηλευτεί με το πρόγραμμα που φέρει το όνομα του και δεν έχει καμία σχέση με τις ιδέες του.

Αυτές οι "ανοιχτές πόλεις" με τις μεγάλες αποστάσεις, έχουν άλλες δυνατότητες,άλλες ανάγκες και δυσκολίες έχουν μια διαφορετική φυσιογνωμία.

Αν δεχτούμε αυτή τη διαφορά που είναι ορατή σε όλους, δεν χρειάζεται κάποιος να έχει ιδιαίτερες γνώσεις στην αυτοδιοίκηση, τότε θα συμφωνήσουμε στην ανάγκη διαφορετικών σχεδίων.

Σε αυτές τις "ανοιχτές πόλεις" δεν μπορεί να είναι αστικά κέντρα και αγροτικοί οικισμοί μαζί όπως έγινε με την Αλεξανδρούπολη και τις Φέρες, εκείνη η απόφαση στερείται της κοινής λογικής.

Είχαμε προτείνει τότε τη δημιουργία ενός πιλοτικού - πρότυπου Αγροτικού Δήμου με την συνένωση των πρώην δήμων Φερών και Τυχερού.

Τον ονομάσαμε πιλοτικό γιατί πιστεύουμε ότι θα μπορούσαν μετά να ακολουθήσουν άλλες 40-50 παρόμοιες περιπτώσεις σε όλη την Ελλάδα.

Τι όμως μπορεί να κάνει ένας αγροτικός δήμος; σε τι θα διαφέρει από τους άλλους;

Είναι προφανές ότι δεν μιλάμε για κάποιο δήμο ο οποίος θα ασχολείται μόνο με την καθημερινότητα,με τη διαχείριση των απορριμμάτων, την ύδρευση κ.λ.π. αλλά για αυτόν που θα μπορεί να παρεμβαίνει ουσιαστικά στην τοπική ανάπτυξη. Αυτή βεβαίως θα είναι μια άλλη αυτοδιοίκηση απ'αυτή που γνωρίζουμε έως τώρα.

Αυτό το νέο μοντέλο που θα δίνει τη δυνατότητα παραγωγής πλούτου και δημιουργίας εσόδων για το δήμο χρειάζεται κάποια εργαλεία, ένα νέο θεσμικό πλαίσιο που θα επιτρέπει και θα στηρίζει αυτή τη δυνατότητα.

Θα φέρω δύο παραδείγματα τα οποία με την κατάλληλη επιστημονική επεξεργασία θα μπορούν να είναι τα εργαλεία

1) Δυνατότητα δημιουργίας δημοτικής επιχείρησης ανάπτυξης η οποία θα στελεχώνεται από το κατάλληλο επιστημονικό προσωπικό.

2) Δυνατότητα συμμετοχής του δήμου σε συνεργατικά σχήματα για τη δημιουργία αγροτοβιομηχανιών.

Με τον τρόπο αυτό καταφέρνουμε να περάσουμε από τον δήμο επαίτη της κεντρικής εξουσίας σε δήμο παραγωγό πλούτου, τον κάνουμε αυτάρκη μέχρι ενός σημείου και οδηγό της τοπικής αγροτικής οικονομίας.

Με έσοδα τα οποία θα προκύπτουν είναι προφανές ότι μπορεί να στηρίζει παιδεία,πρόνοια κ.λ.π.

Είχα γράψει ένα άρθρο για την "Αναζωογόνηση της Υπαίθρου" η οποία για τον Έβρο είναι Εθνικής σημασίας

Είναι προφανές ότι ο αγροτικός δήμος μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση.

Οι νέες Αγροτοπόλεις μπορούν να σχεδιαστούν για να είναι βιώσιμες για τα επόμενα 50 χρόνια.

Πρόσφατα ο Αλέξης Τσίπρας κατέθεσε την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ για την πολιτική στέγης,όπου αναφέρεται η δημιουργία τράπεζας στέγης.

Σε αυτή τη νέα στεγαστική

πολιτική θα μπορούσε να προστεθεί και η αγροτική στέγη η οποία με τον ίδιο τρόπο θα παρέχεται στους νέους σύγχρονους αγρότες που θα αποφοιτούν από σχολές.

Στο πρόσφατο άρθρο μου "Η νέα τσιφλικοποίηση της γης ερημοποιεί την ύπαιθρο - Είναι ανάγκη για ένα νέο μοντέλο Αγροτικής Οικονομίας" αναφέρομαι στις σχολές αγροτων.

Θα αναφέρω πάλι ως παράδειγμα τον δήμο"Κοσμοσωτειρας" που μπορεί να προέλθει από τη συνένωση των πρώην δήμων Φερών και Τυχερού.

Τυχερό και Φέρες μπορούν να είναι δύο μικρές"Αγροτοπόλεις" ενός "Αγροτικού Δήμου".

Δια μέσω της τράπεζας στέγης θα μπορούν να αξιοποιηθούν κτίρια που υπάρχουν, τα οποία θα δίνονται σε νέους αγρότες των μικρών χωριών,ώστε να δημιουργηθούν δύο μικρά κέντρα εντός του δήμου.

Η Αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην τοπική ανάπτυξη.

Τυχερό Ιούλης 2022

Σπύρος Δέδογλου

Συντονιστής ΝΕ ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Έβρου